پیچ خوردگی مچ پا(Ankle Sprain)
یکی از مشکلات شایع اسکلتی ـ عضلانی در اندام های تحتانی پیچ خوردگی مچ پا میباشد که ممکن است برای بسیاری از افراد رخ دهد. این پیچ خوردگی ها دلایل متعددی میتواند داشته باشد. مانند پرش از ارتفاع, قراارگیری ناگهانی پا بر روی سطح ناهموار یا گودال و یا در ورزشکاران به دلیل نوع ورزشی که انجام می دهند و پرش های ناشی از آن و ...
تاریخ انتشار : پنجشنبه ۲۴ بهمن ۱۳۹۲ ساعت ۱۸:۱۸
به دنبال پیچ خوردگی با توجه به شدت آن لیگامانهای اطراف مچ پا که در حفظ ثبات این ناحیه نقش بسزایی دارند, دچار کشش شدید, نیمه پارگی و یا پارگی کامل می شوند که با توجه به جهت پیچش میتواند بخشی از لیگامانها و یا قسمت عمده آنها دچار آسیب و پارگی شود. به دنبال آن اطراف مچ پا متورم شده که به دلیل آسیب مویرگها با قرمزی وگرمی همراه است.در گام نخست اگر شکستگی رخ نداده باشد و استخوان های پا سالم باشند, مچ پای بیمار سه هفته داخل گچ و یا آتل محکم قرار داده میشود که بیمار وزن خود را روی آن نیانداخته و آن را حرکت ندهد.
بعد از گذشت سه هفته که پای بیمار از گچ یا آتل خارج شد, معمولا تورم اطراف مچ هنوز از بین نرفته و بیمار قادر نیست به راحتی وزن خود را روی مچ پا تحمل کند. در اغلب موارد پزشک اورتوپد بیمار را جهت ادامه درمان به بخش فیزیوتراپی ارجاع میدهد که معمولا بعد از یک دوره ۱۰ الی ۱۵ جلسه ای درد مریض کاهش یافته و تورم اطراف مچ تخلیه شده و دامنه حرکتی مچ پا به حالت عادی باز میگردد.
اما در بسیاری از موارد دردی بسیار شدید و تیر کشنده به ساق پای بیمار و همینطور به سمت انگشتان پا و پاشنه پا برای بیمار باقی میماند که باعث میشود بیمار از وزن اندازی کامل روی پا خودداری نماید. معمولا در MRI بیمار
در بسیاری از موارد دردی بسیار شدید و تیر کشنده به ساق پای بیمار و همینطور به سمت انگشتان پا و پاشنه پا برای بیمار باقی میماند.
جز آسیب دیدگی لیگامانها یافته دیگری برای درد این بیماران یافت نمیشود.
اما در عکس رادیولوژی بیماران در نمای طرفی میتوان جلو آمدگی نسبی استخوان قرقره ای به نام "تالوس" را تشخیص داد.
استخوان تالوس در زیر استخوانهای درشت نی(Tibia) و نازک نی(Fibula) قرار میگیرد و نقش حرکتی بسیار مهمی در هنگام راه رفتن و وزن اندازی روی پا داشته و میبایست در حالت نرمال به صورت یک قرقره استخوان های ساق پا بر روی آن حرکت نمایند و به جلو و عقب جابه جا شوند. در بسیاری از پیچ خوردگی ها این استخوان سطح تماس کامل خود را با دو استخوان ساق پا از دست داده و کمی به سمت جلو می آید که به آن نیمه در رفتگی استخوان تالوس گفته میشود.
هرچند این جابه جایی اندک است ولی به لحاظ بیو مکانیکی اختلال حرکتی شدیدی را ایجاد میکند که به ایجاد دردهای تیز و تیر کشنده به ساق پا و انگشتان پا میانجامد. گاهی بیماران مدت های طولانی بعد از پیچ خوردگی این درد را تحمل میکنند و علت آن تشخیص داده نمیشود.
درمان جا به جایی استخوان تالوس در مچ پا بسیار ساده و با دو تکنیک مجزا قابل انجام بوده و بلافاصله درد بیمار از بین میرود و دامنه حرکتی مچ پای بیمار به حالت عادی برمیگردد. این درمان توسط یک فیزیوتراپیست مجرب و یا پزشک متخصص استئوپاتی تنها در دو تا سه جلسه قابل انجام میباشد.
مهمترین بخش نگران کننده در پیچ خوردگی مچ پا, تکرار مکرر آن میباشد. به طوریکه در برخی بیماران به دفعات این اتفاق تکرار میشود و باعث آسیب کامل لیگامانهای پا میشود. فیزیوتراپی به دنبال پیچ خوردگی مچ پا نقش بسزایی در پیشگیری از تکرار این مشکل داشته و چنانچه به صورت کامل و به همراه درمان جا بجایی تالوس انجام نشود, احتمال به وجود آمدن مجدد آن برای بیمار بسیار زیاد است و اهمیت آن زمانی که بیمار ورزشکار باشد دوچندان میگردد.